محاکمهی “الچاپو”سلطان مواد مخدر و رییس سابق کارتل سینالوا در دادگاه فدرال بروکلین در حال انجام است.
دادگاه در ۱۳ نوامبر آغاز به کار کرد و پیشبینی میشود که این پرونده ۴ ماه به طول بیانجامد. در حال حاضر دادستان از شهود دعوت کرده که به دادگاه بیایند. در صورت اثبات جرم، “الچاپو” به حبس ابد بدون امکان عفو محکوم خواهد شد.
بهعلت ماهیت پرونده و محاکمه٬ اقداماتی جهت کاهش ریسک خطر برای هیئت منصفه انجام شده است. آنها در حالت نیمه قرنطینه نگهداری میشوند و رفت و آمدشان محدود به هتل و دادگاه است. نیروهای مسلح آنها را همراهی میکنند و الچاپو قول داده است که به آنها کاری نداشته باشد و هیچ کدامشان را نکشد.
“الچاپو” کیست؟
“خواکین گوزمن لوئرا” در ۱۹۵۰ در روستای لاتونا از بخش سینالوا در مکزیک متولد شد. او در فقر بزرگ شد و پدرش دامدار بود (برخی البته معتقدند که خشخاش میکاشت). او جزیی از خانوادهای پر جمعیت بود که تعدادی از آنها در جریان قاچاق مواد مخدر دستگیر شدند.
او کار خود را در دههی ۱۹۷۰ تحت عنوان هماهنگکنندهی حمل و نقل مواد از منطقهی کوهستانی “سیئرا مادره” به شهرهای بزرگ مکزیک آغاز کرد.
در اوایل دهه ۱۹۸۰ کار با کارتل “گوادالاخارا” را شروع کرد.
بالاسریهایش تحت تاثیر نحوهی کار کردن او قرار گرفتند و کم کم مسئولیتهای بیشتری را بر عهدهی وی نهادند. زمانیکه رییس کارتل “گوادالاخارا” به علت اتهام جنایت محکوم شد، زیردستانش تصمیم گرفتند تا قلمرو را بین خودشان تقسیم کنند. “الچاپو” یکی از سران کارتل سینالوا شد، جایی که برای دههها با اقتدار و بیرحمی حکومت کرد.
در جریان دادگاه فدرال٬ “الچاپو” متهم به ریاست یک سازمان جنایی برای توزیع مواد مخدر و از بین بردن رقبا و دشمنان است. او همچنین متهم به ۱۵ میلیارد دلار پولشویی است.
بر طبق گزارشات، “الچاپو” متهم به مشارکت در قتلهای متعدد است. به عنوان مثال٬ در حادثه سال ۲۰۰۶ متهم است که به دو مرد شلیک کرده٬ اجساد آنان را سوزانده و دفن کرده است. همچنین ویدوهایی در یوتوب از کارتل سینالوا وجود دارد که اعضای کارتل رقیب را زندانی و شکنجه کردهاند و دادستان قصد دارد از آن به عنوان مدرک در دادگاه استفاده کند.
او چطور دستگیر شد؟
در سال ۱۹۹۳ و در طی جنگ کارتل سینالوا با کارتل “تیخوانا” افراد مسلح به طرف ماشینی که گمان میکردند حامل “الچاپو” است آتش گشودند. اما ماشین حامل اسقف اعظم گوادالاخارا “خوان خزوز اوکامپا” بود که بر اثر ۱۴ گلوله کشته شد. این اقدام خشم را درمیان دولت مکزیک و کلیسا برانگیخت. منطقه پر از پلیس شده بود و الچاپو تصمیم گرفت به گواتمالا فرار کند.
او همان سال در گواتمالا دستگیر، به مکزیک مسترد و به بیست سال زندان محکوم شد.
زمان زندانیبودن
نحوه زندانی بودن “الچاپو” با چیزی که قرار بود باشد متفاوت بود. او پول زیادی به این و آن داد تا مطمئن شود شرایط راحتی را در زندان خواهد داشت و همچنان از پشت میلهها با کمک برادرش “آرتورو گوزمان” کارتل را هدایت میکرد.
فرار اول
ال چاپو بار اول در ژانویه ۲۰۰۱ با گاری رختهای چرک فرار کرد. فراهمکردن مقدمات و امکان فرار برای او ۲.۵ میلیون دلار هزینه داشت که شامل خریدن ماموران زندان نیز بود. تعدادی از آن ماموران در حال حاضر به جرم کمک به فرار “الچاپو” همچنان در زندان به سر میبرند.
دوران فرار
بیشتر از یک دهه طول کشید تا مقامات آمریکا و مکزیک بتوانند “الچاپو” را گیر بیاندازند.
در طول این مدت او بیباکترشده بود. او میتوانست به رستورانهای محبوب خود برود. وقتیکه وارد رستوران میشد نگهبانان مسلح تمام موبایلهای افراد حاضر را جمعآوری میکردند و هیچکس حق نداشت که قبل از او رستوران را ترک کند. “الچاپو” در ظاهر به جهت معذرتخواهی صورتحساب تمامی میزها را پرداخت میکرد ولی در واقع به آنها حقالسکوت میپرداخت.
دستگیری دوباره
یکبار دیگر فرصت دستگیری در فوریه ۲۰۱۴ بوجود آمد. زمانیکه مقامات آمریکایی موفق به ردیابی تلفن کارلوس مانویل (یکی از محافظان ال چاپو) در هتلی در مازتالان شدند. آنها ال چاپو را در آنجا پیدا و دستگیر کردند.
آزادی دوباره
“الچاپو” در جولای ۲۰۱۵ مجددن از زندان گریخت. این بار او خلاق عمل کرد. آدمهای “الچاپو” تونلی بسیار طولانی تا زیر دوش سلول او حفر کردند. شبانه الچاپو خود را به درون تونل انداخت و با موتور طول تونل را پیمود و فرار کرد.
این اتفاق در زندان آنتیپالانو امنیتیترین زندان مکزیک به وقوع پیوست. این فرار موجب سرافکندگی زیادی برای دولت مکزیک شد اما نتیجهی تحقیقات، این شرمندگی را بیشتر نیز کرد. تحقیقات نشان داد که چطور نگهبانان زندان صدای سلول ال چاپو را نادیده گرفته بودند. او صدای تلویزیون را زیاد کرده بود اما همچنان سروصدا در فیلم مربوطه قابل شنیدن بود.
نگهبانان بعد از اینکه متوجهی فرار ال چاپو شدند معطل کرده و بلافاصله برای تعقیب او به داخل تونل نرفتند.
این مسئله و خصوصن نقطهای که تونل زیر آن حفر شده بود که تنها نقطهی کور سلول “الچاپو” بود شائبهی تبانی را پررنگ کرد. گفته شد که ۳۴ نفر در رابطه با فرار “الچاپو” دستگیر شدند.
دستگیری برای سومین بار
“الچاپو” بار دیگر و برای سومین بار در ژانویه ۲۰۱۶ و در شمال سینالوا دستگیر شد.
او این بار نیز تقریبن از طریق تونل و ماشین در رفته بود اما نیروهای پلیس راهش را سد کرده و رشوهی او را نپذیرفتند.
گمانهزنیهایی راجع به رابطهی مصاحبه “شان پن” با “الچاپو” و دستگیری او وجود دارد. اگرچه مصاحبهی مذبور منطقهای که ال چاپو در آن مخفی شده بود را تایید کرد اما به طور مستقیم منجر به دستگیری او نشد.
چطور “الچاپو” برای مدت زمانی طولانی آزاد بود؟
“الچاپو” میدانست که او به طرفداری مردم عادی احتیاج دارد و به همین دلیل خدمات خوبی برای آنها انجام داد. او هزینهی مراقبتهای درمانی بیمارستان را پرداخت، جادهسازی کرد. او همچنین نوعی سازمان مردمی را بنا نهاد که دولت ناکارامد مکزیک موفق به انجام آن نشده بود. او گاهی اوقات به روستاها میرفت و به آنان کمک نقدی میکرد.
ال چاپو با چه اتهامی روبروست؟
ال چاپو به آمریکا تحویل داده شد، جاییکه او ۱۷ مورد از اتهاماتش شامل ادارهی تشکیلات جنایی، پولشویی و توطئه برای قتل را رد کرد. با توجه به اصل استرداد مجرمین حتا اگر او بابت همهی ۱۷ مورد نیز متهم شناخته شود باز هم با مجازات اعدام روبرو نخواهد بود. اما باید همهی عمر خود را بدون امید عفو در زندان بگذراند.
انتخاب هیئت منصفه
فرایند انتخاب هیئت منصفه نیزدر نوع خود جالب بود.
یکی از اعضا پس از اینکه مشخص شد میخواسته از الچاپو امضا بگیرد و در واقع طرفدار اوست اخراج شد.
یکی دیگر از اعضا نیز بهدلیل شغلش (بدل مایکل جکسون بودن) برکنار شد.
درست زمانی که پروسه در اوایل نوامبر نهایی شد یکی دیگر از اعضا هم در لحظهی آخر از شرکتکردن پشیمان شد. او به قاضی “برایان کوگان” گفت که همکارانش متوجه شدهاند که او بهعنوان یکی از اعضای هیئت منصفه انتخاب شده و لذا هویت او در خطر است و امکان شناسایی او وجود دارد. بههرحال قاضی کوگان اجازه نداد که این زن از لیست اعضای هیئت منصفه کنار گذاشته شود.
همسر چاپو
“ایما کورونول” همسر سوم الچاپو یک پای ثابت جلسات دادگاه اوست. او احساس میکند که رفتار رسانهها در قبال همسرش موجب حساسیت افکار عمومی میشود و او هرگز ندیده که “الچاپو” کار غیرقانونی انجام دهد. او حتا دختران دوقلوی هفت سالهاش را هم به دادگاه آورد و موجب گریهی ال چاپو شد.
ایما کورونل در مصاحبهای گفت: “من فکر میکنم این کاری است که هر زنی در شرایط و موقعیت من بود انجام میداد. بودن در کنار همسرش در شرایط سخت و دشوار. بههرحال او مرا در جلسات میبیند و متوجه حمایت من میشود.”
آدرس صفحهی اینستاگرام همسر “الچاپو”
قاضی
به نظر میرسد قاضی “برایان کوگان” رویکرد و روش منصفانه و بیطرفانهای داشته باشد. او از سال ۲۰۰۶ و با انتصاب جرج بوش و تصویب سنا به مدت ۱۲ سال قاضی منطقهای بوده است.
به طور خاص قاضی کوگان نقشی کلیدی در حین و همچنین جلسات پیش از محاکمه داشته است. زیرا که جلسات شهادت لبریز از جزییات خشونتباری بوده است که میتوانسته احساسات هیات منصفه را بیش از آنچه اقتضای چارچوب ادله هست برانگیزد.
این نکته قابل ذکر است که هدف اصلی این محاکمه جرایم مالی و موادمخدر است٬ نکتهای که کوگان در جلسهی پیش از دادگاه به هیئت منصفه متذکر شد: “این دادگاه یک پرونده مواد مخدر است که شامل قتل نیز می شود. من اجازه نمیدهم که شما آن را به دادگاه “جنایی” که شامل جرایم مالی و مواد مخدر است تبدیلش کنید.”
شهود
شهود که بسیاری از آنان کارمندان سابق “الچاپو” یا شرکای تجاری او بودند به دادگاه فراخوانده شدند.
“پدرو فلورس” یکی از دلالان مواد مخدر شیکاگو فایل صوتی از صحبتهای “الچاپو” راجع به قاچاق مواد را در اختیار دادگاه قرار داد. فایل مربوطه در دادگاه پخش شد و وکلای مدافع “الچاپو” تلاش کردند که در صحت این مدرک تشکیک وارد کنند.
یکی دیگر از شاهدین مهم “خزوز زامبادا گارسیا” بود. او حسابدار و رهبر سابق کارتل سینالوا و (برادر رهبر کنونی سینالوا) است. او در دادگاه گفت که آنها میلیون ها دلار به یکی از روسای جمهور مکزیک رشوه پرداخت کردهاند تا امنیت حمل و نقل مواد کارتل آنها در مکزیک را تامین کنند.
رییس جمهور مکزیک “انریکه پنا نیتو” این ادعا را رد کرد.
اوضاع برای “الچاپو” خوب نیست. بیش از صدهزار فایل صوتی او را به جنایات متعددی متصل میکند. اما او پیش از این نیز شانس کم داشتن را تجربه کرده است. زمان مشخص میکند که آیا این اتهامات به ال چاپو می چسبد یا بار دیگر سیستم قضایی ناموفق خواهد ماند.
ترجمه و تخلیص: مَدی
سلام
مقاله خوبی و اطلاعات خوبی درباره ال چاپو داد فقط چند تا غلط املایی داشت. مثلا یه جا نوشته بودید “مخصوصن”.