skip to Main Content
جنوبگان کجاست؟زمان تقریبی مطالعه: ۴ دقیقه

جنوبگان کجاست؟زمان تقریبی مطالعه: ۴ دقیقه

جنوبگان، منزوی‌ترین جای جهان

جنوبگان چی داره که این مکتشفان اینقدر برای رسیدن بهش اشتیاق داشتن. وقتی درباره‌ی این قاره می‌خونیم، می‌بینیم که پر از شگفتیه، انگار یه سیاره‌ی دیگه باشه.

آیا جنوبگان همون قطب جنوبه؟

آیا جنوبگان همون قطب جنوبه؟ نه. قطب جنوب در حقیقت نقطه‌ای در دل اونه. جنوبگان وسعت زیادی داره و پنجمین قاره‌ی پهناور زمینه اما در عین حال کم‌سکنه‌ترین اونهاست. اگه پنگوئن‌ها رو حساب نکنیم، حتی می‌شه گفت اصلا سکنه‌ای نداره و کسی اونجا زندگی نمی‌کنه. آدما میان تحقیق می‌کنن، ماموریت می‌رن، گردشگری می‌کنن و برمی‌گردن سر خونه و زندگی‌شون.

قاره جنوبگان پادکست فارسی چنل بی شکلتون
قاره جنوبگان، جنوبی‌ترین سرزمین در کره‌ی زمین

جنوبگان، منزوی‌ترین جای جهان یکی از وسوسه‌‌کننده‌ترین مکان‌ها برای جست‌وجوگران زیادی بوده. تو دوره‌ای که به عصر قهرمانانه‌ی اکتشاف معروف بوده، آدم‌هایی بودن که جونشون رو در راه رسیدن به جنوبگان گذاشتن، خیلی‌ها نرسیدن بهش و انگشت‌شماری هم رسیدن. ارنست شکلتون که قصه‌ش رو تو پادکست سریالی چنل‌بی می‌شنویم یکی از اون عشاق جنوبگانه، معروف‌ترینشون و شاید سرسپرده‌ترینشون. ولی جنوبگان چی داره که این مکتشفان اینقدر برای رسیدن بهش اشتیاق داشتن. وقتی درباره‌ی این قاره می‌خونیم، می‌بینیم که پر از شگفتیه، انگار یه سیاره‌ی دیگه باشه.

جنوبگان کجاست پادکست فارسی چنل‌بی شکلتون 1

تصور آدمها از جنوبگان یه چیزی مثل قطب شمال بود، جایی پوشیده از برف و یخ. ولی بیشتر این قاره یک خشکی بزرگه. با این حال ضخامت یخ تو بعضی جاها به ۲ کیلومتر می‌رسه و می‌گن تو بخش‌هایی از جنوبگان خود زمین تو زیرزمینه.

امروزه هیچ جمعیت بومی تو جنوبگان وجود نداره و هیچ‌وقت هم نداشته. جنوبگان جزیره‌ای منزویه، هم از نظر فاصله‌ش تا خشکی اصلی، هم از نظر آب وهوا و طوفانی‌بودن دریاهاش. افرادی که تو جنوبگان هستند یا گردشگر‌هایی‌اند که اغلب تو یک کشتی تفریحی زندگی می‌کنن یا دانشمند‌هایی که تو ایستگاه‌های تحقیقاتی مشغول به کارن. اگه می‌خواید برای سفر به اونجا برید یا فقط ازش بازدید کنید، نیاز به مجوز دارید و همینطوری نمی‌شه رفت اونجا. اصلا کسی هم هست که همینطوری بخواد بره؟‌

سفر به جنوبگان پادکست فارسی چنل بی شکلتون
بیلبورد یک آژانس مسافرتی برای آگهی سفر تفریحی به جنوبگان

حدود ۵۰ ایستگاه دائمی و تو تابستان ۳۰ کمپ به این ایستگاه‌ها اضافه می‌شه. اینجا مکان خیلی خوبی برای ستاره‌شناس‌ها هم هست و تاریکی تقریبا دائمی زمستون، رصد ستاره‌ها رو ایده‌آل می‌کنه. تو زمستون کل جنوبگان در یه تاریکی عمیقی فرو می‌ره و تو اون بخش از زمین خورشید طلوع نمی‌کنه. این ویژگی استثنایی جنوبگانه. تابستون‌هاش هم همیشه روشنه. یعنی خورشید نصف شب هم هست و غروب نمی‌کنه. بعضی از بالاترین سرعت‌ بادها در تاریخ متعلق به این ناحیه از زمینه. بادهایی با ۳۲۰ کیلومتر سرعت در ساعت.

دریاچه‌های مخفی تو جنوبگان زیادن. دانشمندها یخ‌های ضخیم رو حفاری کردن و به دریاچه‌های مایع زیر اونها رسیدن. این دریاچه‌ها کاملاً مملو از حیات میکروسکوپی‌اند. دانشمندها از نمونه‌های آب استفاده می‌کنن تا درمباره‌ی چطور زنده موندن این موجودات کوچیک در چنین محیط سختی یاد بگیرن. این حتی می‌تونه به پژوهشگرها درباره‌ی چگونگی بقای حیات تو سیاره های دیگه کمک کنه.

پرچم جنوبگان پادکست فارسی چنل‌بی شکلتون
پرچم جنوبگان

دارایی‌های جنوبگان بیشتر از اینا هم هست. تعداد زیادی آتشفشان خاموش هم اونجا هست و دو تا آتشفشان فعال. یه زنجیره کوه بزرگ به اسم “کوه‌های ترانس تارکتیک” جنوبگان رو به مناطق شرقی و غربی تقسیم می‌کنه. این رشته‌کوه یکی از طولانی‌ترین کوه‌های جهانه و بیشتر از سه هزار و دویست کیلومتر امتداد داره.  بخش خوبی از این کوه‌ها زیر یخ و برف مدفون‌ شده‌ن ولی شیب خیلی از قله‌ها جوریه که برف نمی‌تونه روشون وایسه. 

بیشتر آب شیرین زمین تو یخ‌های جنوبگانه. این قاره‌ی پوشیده از یخ در واقع ذخیره‌ی بیشترین آب شیرین زمین رو در خود داره. ۹۰ درصد از یخ‌های آب شیرین سیاره‌ی زمین و حدود ۷۰ درصد از کل آب شیرین روی زمین متعلق به جنوبگانه. دانشمندها می‌گن اگر ورقه یخی غرب جنوبگان ذوب بشه، سطح دریاهای جهانی نزدیک ۵ متر بالا میاد.

نقشه‌ ایستگاه های تحقیقاتی در جنوبگان پادکست فارسی چنل بی شکلتون
نقشه‌ی ایستگاه‌های پژوهشی کشورها در جنوبگان

۳۰  کشور مختلف هستند که ۸۰ ایستگاه تحقیقاتی رو در سراسر این قاره اداره می‌کنن. ساکنان انسانی که امکانات این ایستگاه‌ها رو به کار می‌گیرن در طول ماه‌های تابستان حدود ۴۰۰۰ نفر و در زمستان‌های طولانی و سخت فقط هزار نفر هستند. امروزه هیچ‌گونه کنش اقتصادی در جنوبگان وجود ندارد و تنها ماهی‌گیری در بیرون و گردشگری در اندازه کوچک در ساحل جنوبگان دیده می‌شوند.

پنگوئن ها در جنوبگان پادکست فارسی جنوبگان
اگر پنگوئن‌ها رو حساب نکنیم، می‌شه گفت جنوبگان خالی از سکنه است

اگرچه منابع زغال‌سنگ، هیدروکربن، سنگ آهن، پلاتین، مس، کروم، نیکل، طلا، و دیگر کانیها در جنوبگان پیدا شده‌ن اما برای بهره‌برداری به اندازه کافی بزرگ نیستن و در سال ۱۹۹۱ هم یه پروتکل برای حفاظت از محیط زیست جنوبگان امضا شد که هرگونه تلاش برای بهره‌برداری از ذخایر معدنی رو ممنوع می‌کرد.

یه نکته‌ی جالب دیگه اینه که تو ژانویه‌ی ۱۹۷۹ امیل مارکو پالما اولین انسانی بود که تو جنوبگان متولد شد. از زمان تولد تاریخی او، فقط ۱۰ نفر دیگر تو این قاره به دنیا اومدن. شگفتی‌های جنوبگان کم نیستن و بعضی از اونها رو همراه با سفرهای ارنست شکلتون می‌شه تو پادکست سریالی چنل‌بی و همینطور اپیزود جنوبگان شنید. 

19 نظر
    1. سلام من محمود قیم اشرفی هستم و دکتری بیولوژی دریا دارم، راستش علاقه ام به جنوبگان باعث شد رشته زیست شناسی دریا رو انتخاب کنم و الان ۵ ساله که در زمینه ترویج علوم جنوبگان فعالیت دارم و عضو افتخاری برنامه جامع جنوبگان ایران هستم. با اینکه در موضوع علوم جنوبگان خیلی مطالعه و تحقیق میکنم ولی سریال شکلتون باز تونست من را شگفت زده کنه و متوجه شدم هنوز ناشناخته های بسیاری در موضوع جنوبگان موجوده.
      رویای من احداث ایستگاه ایرانی در جنوبگان است و در این موضوع با مدیران و دانشمندان زیاد ایرانی صحبت و گاه مصاحبه کردم ولی از اونجا که دست تنها هستم سرعت کارم را کم کرده است. یک مرکز فعال مطالعات جنوبگان هم از ایده های دیگر من است. شاید این پادکست بتونه علاقه مندان را کنار هم جمع کنه و بتونه دوباره برنامه جنوبگان را راه بندازه. ممنون از آقای بندری که روایتش امید دوباره به من داد و همش به من یاداوری میکنه که تسلیم نشو و ادامه بده.

      1. سلام دکتر محمود عزیز .من محمد مهدی پاکزاد هستم .سر مهندس کشتی های زیر سه هزار و مهندس دوم کشتی های اقیانوس پیما در کشتیرانی جمهوری اسلامی .در کشتیرانی ج.ا.ا ایران به مدت ده سال کار کردم .و تجربه چند نوع کشتی متفاوت رو دارم.
        اما دلیل اصلی پیگیری من علاقه و حس خوبی هست که اکتشاف به من میده .
        خوشحال میشم که در این مورد بیشتر با هم مکاتبه کنیم.
        به امید روزی روشن و ایرانی اباد که علم راهنمای ما در عصر جدید باشد.

  1. بهتره که در مورد جنوبگان یه نگاه به نظریه زمین تخت هم بندازید
    این نظریه معتقده که جنوبگان انتهای دنیاست و پشت این کوه های یخ احاطه شده زمین دنیاهایی ماورای تصورات ما وجود داره
    چیزی که منو به شک انداخت یه مستند در مورد منطقه ورود ممنوع هست که هیچ کشتی، قایق یا هواپیمایی اجازه ورود نداره.

    1. جالب تر اینه که یه سری ساختمون یا قلعه های هست که کسی اجازه رفتن نداره اونجا.به احتمال خیلی اونجا تمدنی وجود داشته از نوع پیشرفته.سنگ های که توی بنا استفاده شده اصلا توی اون قطب وجود نداره میگن‌ و این ک از کجا اون مقدار سنگ رو بردن عجیبه.نه یکی نه دو بلکه چندین قلعه وجود داره ک توی گوگل مپ هم نشون نمیده
      خودم مدتی تو بحث زمین تخت خیلی تحقیق کردم و تنها سوالم این بود که چرا زمین تخته ولی ماه و خورشید باقی سیارات گردن.از این بابت و یه سری مسائل دیگ شکم برطرف شد از گرد بودن زمین

  2. شنیدن پادکست جنوبگان علاوه بر تمامی دیتای جالبی که به من داد، روایت شیرینی بود از تلاش، همت و اراده آدمهای نسل های پیش، که امروزه کمتر ازشون دیده میشه، میشه قرن بیستم و ابتدای اون رو دوره طلایی رشد، پیشرفت، ماجراجویی نامید، زمانی که خیل بسیاری از آدمها به دنبال اکتشاف و پیدا کردن مکان های جدید بودن.
    ممنونم از علی بندری عزیز و تیم خوبش که من رو به شخصه بردن وسط داسنان و به اون سالها، بسیار جذاب بود.
    ممنونم

  3. من بی نهایت قسمت جدید چنل بی و دوست دارم شکلتون خیلی برام انسان جالبی هست من جنوبگان و کوش نداده بودم وقتی شکلتون رو گوش دادم رفتم سراغ جنوبگان تو داستان یه جاش هست که راجع به فرمانده سفر صحبت میکنین راجع به اسکات و یکی دیگه جمله ای که راجع به شکلتون میگین از ذهنم بیرون نمیره(اگر سفر نا امید کننده دارین و انرژی ندارین زانو بزنین دعا کنین که شکلتون بیاد )

  4. بسیار سپاسگزارم بابت توضیحاتو زمانگذاریتون لذت بردم …. ناشناخته ها ودیدن مخلوقات و نظم الهی فکر نمی‌کنم هیچگاه برای انسان‌ها از جذابیت بیفته من اواسط پادکست هستم درحال حض شنوایی و بینایی

  5. سلام دکتر محمود عزیز .من محمد مهدی پاکزاد هستم .سر مهندس کشتی های زیر سه هزار و مهندس دوم کشتی های اقیانوس پیما در کشتیرانی جمهوری اسلامی .در کشتیرانی ج.ا.ا ایران به مدت ده سال کار کردم .و تجربه چند نوع کشتی متفاوت رو دارم.
    اما دلیل اصلی پیگیری من علاقه و حس خوبی هست که اکتشاف به من میده .
    خوشحال میشم که در این مورد بیشتر با هم مکاتبه کنیم.
    به امید روزی روشن و ایرانی اباد که علم راهنمای ما در عصر جدید باشد.

  6. سلام وقت بخیر
    شنیدن این پادکست ما را به این نکته خواهد رساند که دلیل پیشرفت دیگران و درجازدن ما چیست! واقعاً مو بر تن آدم سیخ میشه وقتی این همه تلاش و سختکوشی و همت و اراده و انگیزه و شجاعت رو یکجا متبلور میبینه! یا آنها سوپر انسان هستند یا ما ….؟؟؟
    من وقتی به خودم مراجعه کردم دیدم میتونم خودم رو جزو کسانی ببینم که آگهی استخدام “ارنست شکلتون” رو پذیرفتن! با وجود اینکه پایان ماجرا را دانستم باز هم در این تردید نکردم، چیزی که باعث تردید من شد این بود که آیا سربار آنها می بودم؟! و آیا توان همنوردی با آنها را می داشتم یا خیر؟
    با سپاس فراوان از شما بابت انتخاب خوبتان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *