آرکادی روتنبرگ، دوست دوران کودکی ولادیمیر پوتین، برندهی قراردادی دولتی برای اجرای آموزشهای ضدفساد و تقویت جامعهی مدنی در روسیه شد. مطابق این قرارداد دولت روسیه بودجهای ۴۶ میلیون روبلی (۶۸۸ هزار دلاری) برای برگزاری همایشها و برنامههای عمومی در این مورد، در اختیار شرکت گرانات (Granat LLP) قرار میدهد. براساس بانک اطلاعاتی شرکتهای روسیه، شرکت گرانات متعلق به آقای روتنبرگ است.
همانطور که در قسمت ۳۰ پادکست هم شنیدیم، از سال ۲۰۰۰ که پوتین قدرت را در روسیه به دست گرفته است، آقای روتنبرگ که همکلاسی سابق جودوی رئیسجمهور فعلی روسیه بوده از این دوستی نفع زیادی برده است. برای نمونه پوتین شرکت راسپیرتپروم (Rosspirtprom) که شرکتی دولتی و صاحب ۳۰ درصد تولید ودکای روسیه است را تاسیس کرد و به طور کامل در اختیار آقای روتنبرگ قرار داد.
در این مدت آقای روتنبرگ ثروتی ۲.۴ میلیارد دلاری به دست آورده است که او را تبدیل به یکی از ثروتمندترین تجار روسیه کرده. ثروتی که بیشتر آن حاصل فعالیتهای بزرگترین شرکت ساخت و ساز در صنایع نفت و گاز روسیه استرویگازمانتاژ (Stroygazmontazh) و متعلق به آرکادی و برادرش بوریس است. در سال ۲۰۰۸ وقتی غول دولتی صنایع انرژی روسیه، گازپروم (Gazprom) پنج شرکت ساختوساز و نگهداری زیرمجموعهاش را به روتنبرگ فروخت، استرویگازمانتاژ تاسیس شد. از آن زمان این شرکت یکی از بزرگترین مشتریان گازپروم باقی مانده است.
بر اساس اطلاعات خزانهداری آمریکا، یکی دیگر از منابع ثروت بادآوردهی برادران روتنبرگ بازیهای المپیک زمستانی ساچی بود که قراردادهای ساخت وسازی به ارزش ۷ میلیارد دلار برای آنها به همراه داشت.
به همین دلیل بود که نشریه فوربس (Forbes) در سال ۲۰۱۶، آقای روتنبرگ را در لیستی که از تجار روسی و ارزش قراردادهایشان با دولت روسیه منتشر کرد، سلطان قراردادهای دولتی نامید. او فقط در سال ۲۰۱۵ برندهی قراردادهایی به ارزش ۹ میلیارد دلار شده است. البته این رقم در سال ۲۰۱۶ به ۱.۵ میلیارد دلار کاهش یافت و باعث شد که او در فهرست تجار نامبرده در سال بعد هفتم شود.
بعد از الحاق شبهجزیرهی کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ اروپا و آمریکا آقای روتنبرگ را تحریم کردند. او امپراطوری املاکش در ایتالیا و امکان سفر در اروپا را نیز از دست داد، هرچند اموال او همچنان بسیار زیاد و بسیار پراکنده هستند. اسناد بهشت (Paradise Papers) که از مدارک شرکت اپلبی (Appleby) درز کردند نشان دادند که آرکادی روتنبرگ و برادرش بوریس با استفاده از ساختارهای فرار مالیاتی جزیره من (Isle of Man) سه جت شخصی به ارزش ۱۰۰ میلیون دلار خریده و در نتیجه از پرداخت ۲۰ میلیون دلار مالیات برای آنها طفره رفتهاند.
مترجم: بهنام رضاییان مقدم