افراطیهای سراسر دنیا به دنبال تقلید از آندرس بریویک نروژی هستند. کسیکه در حملهی سال ۲۰۱۱ هفتاد و هفت نفر را کشت.
حملهی پانزدهم مارس در شهر کرایستچرچ نیوزیلند چند ویژگی مشترک با حملهی بریویک داشت. تیرباران دستهجمعی٬ تکثرگرایی فرهنگی (قربانیانی از فرهنگ متفاوت)٬ بیانیه (مانیفست) نژادپرستانهای که آنلاین منتشر شد و سلاحهایی که روی آن چیزهایی حک شده بود.
در مدرکی هفتاد و چهار صفحهای که قاتل افراطی کرایستچرچ قبل از حمله در توییتر خود منتشر کرد نوشته شده که آندرس بریویک الهامبخش او بوده است. اصطلاحات بهکار رفته هم یادآور آندرس بریویک است.
این فرد نوشته است: من تنها تماس کوتاهی با بریویک داشتم و او دعای خیرش را از طریق برادران دیگرمان به من رساند.
یکی از وکلای بریویک به نام Oystein Storrvik گفته است که احتمال تماس مستقیم مهاجم تروریست کرایستچرچ با بریویک با توجه به محدودیتهایی که وی در زندان دارد بعید بهنظر میرسد.
بریویک در ۲۲ جولای سال ۲۰۱۱ هفتاد و هفت نفر را در کمپ جوانان حزب کارگر در جزیرهی اوتویا به رگبار بست در حالیکه بمبی را نیز در نزدیکی یکی از ادارات دولتی در اسلو منفجر کرده بود. او گفت که قربانیان را بهعلت اینکه تکثرگرایی فرهنگی را پذیرفته بودند کشت. بریویک ۴۰ ساله مانیفستی ۱۵۰۰ صفحهای نیز منتشر کرده بود. ماجرایش را در اولین اپیزود چنل بی تعریف کردیم.
خاطرات دردناک:
حملهی کرایستچرچ برای نروژ خاطرات حملهی بریویک را زنده کرد. حملهای که خشنترین حادثه برای آنها بعد از جنگ جهانی دوم بوده است.
“ارنا سالبرگ” نخستوزیر نروژ گفت که این حادثه خاطرات دردناک را برای ما زنده کرد.
“ونیسا اسوبک” نروژیای که شهروند نیوزیلند نیز هست و دختر ۱۴ سالهاش را در جریان حملهی بریویک از دست داد به AFP گفت: هرکسی که عزیزی چه به علت تروریسم و چه به علت دیگری از دست داده باشد میفهمد که چه بر خانوادههای داغدار میگذرد. اما برای مایی که عزیزمان را بهعلت تروریسم از دست دادیم این احساس قویتر است.
“توره ویورگو” رییس بخش تحقیقات افراطیگری دانشگاه اسلو گفت:”بهطور مشخص ایدههای مشابهای پشت هر دو حملهی تروریستی بوده است.”
ایدهی اینکه تمدن اروپایی بهوسیلهی مهاجرت بهطور کلی و بهطور اخص با مهاجرت مسلمانان تهدید میشود مشروعیتی به عدهای از افراد داده که برای جلوگیری از آن دست به افراطیگری و خشونت بزنند.
“ژان کامو” یک کارشناس جنبشهای راست تندرو گفت: “علامتها و نشانههای مشخصی در مانیفست تروریست کرایستچرچی وجود دارد که نشان میدهد ما با یک سفیدپوست برترپندار روبرو هستیم.”
“کامو” ادامه داد: “مانیفست تروریست حملهی کرایستچرچ افراطیتر از مانیفست بریویک است. بریویک خود را فاشیست ننامیده بود.”
مانند مانیفست بریویک٬ قاتل حملهی کرایستچرچ نیز در مانیفستش خود را با “نلسون ماندلا” مقایسه کرده و نوشته که حتا انتظار دارد روزی جایزهی صلح نوبل را ببرد.
“مگنوس رانستورپ” پژوهشگر سوئدی نیز به AFP گفت: “هردوی این تروریستها خودشیقتگی و تصویری بزرگنما و اغراق شده از خود را به اشتراک میگذارند.”
در حال حاضر بریویک در حال سپریکردن حکم زندان بیست و یک سالهاش ست که قابل تمدید تا هر زمانی است. او به صورت انفرادی و بدون امکان دسترسی به اینترنت نگهداری میشود و مکاتبات محدود او با خارج از زندان به شدت کنترل و حتا گاهی مسدود میشود.
“اسپن جمبک” معاون زندان فوق امنیتی Skien (جایی که بریویک در آن نگهداری میشود) به AFP گفت: “اگر مکاتبات میتواند الهامبخش اعمال خشونتآمیز باشد، پس ما مجاز به متوقفکردن آن هستیم. من فکر میکنم ما نظارت خوبی تا به حال بر روی مکاتبات او داشتهایم.” [در مورد محدودیت مکاتبات بریویک این مطلب را بخوانید]
اثر تقلید:
حملهی بریویک تا به حال الهامبخش افراطیهای دیگری هم بوده است. در ۲۲ جولای ۲۰۱۶ درست پنج سال بعد از حملهی بریویک فردی با مشکلات روانی که تحت تاثیر بریویک بود با حمله به یک مرکز خرید در مونیخ نه نفر را کشت و در آخر اقدام به خودکشی کرد.
به گفتهی محقق Bjorgo، همچنین طرحهای تروریستی دیگری با الهام از بریویک در لهستان، جمهوری چک، فرانسه و ایالات متحده انجام شدهاست.
هر حملهی این چنینی ریسک انجام حملات مشابه جدید را بالا میبرد.
Bjorn Ihler یکی از بازماندگان حملهی تروریستی بریویک در جزیره “اوتایا” به AFP گفت: “حملهی نیوزیلند دقیقن برای الهامبخشی دیگران طراحی شدهاست. چه برای راستگراهای افراطی و چه برای اسلامگراهای افراطی.”
“فیلمبرداری از حادثه به صورت زنده نشان میدهد که یک استراتژی عمدی برای ایجاد یک روایت است که میتواند توسط افراطگرایان در هر دو طرف مورد استفاده قرارگیرد.”
طبق مانیفست ۷۴ صفحهایی تروریست کرایستچرچ و بر طبق پستهای شبکه اجتماعیاش٬ او تحت تاثیر ایدئولوژیای بود که بیشتر٬ مردان سفیدپوست رادیکال را جذب میکند و هدفش حفظ تمدن غربی از تهاجم خارجیهاست.
این مانیفست ۷۴ صفحهای با مانیفست بریویک شباهتهایی دارد. بریویک میخواست که اروپا را بابت تکثرگرایی فرهنگی و خوشامدگویی و پذیرفتن مسلمانان تنبیه کند.
ایدهی خطرناکبودن مسلمانان و تهدید انگاشتن آنان برای ما آشنا بهنظر میرسد. ترامپ نیز زمانیکه ایدهی دیوارکشی در مرز آمریکا را مطرح کرد همین بحث را پیش کشید. او گفت که خاورمیانهایها نیز لابهلای مهاجران و پناهجویان آمریکای مرکزی به سمت آمریکا میآیند. ادعایی که پایه و اساسی نداشت.
او در سفری که تابستان پیش به بریتانیا داشت به آنان هشدار داد که فرهنگ خود را از دست خواهند داد. او گفت که این مهاجران بافت اروپا را عوض خواهند کرد مگر اینکه بریتانیاییها سریعن وارد عمل شوند و واکنش نشان دهند.
حتا مسئله Travel Ban هم به صورت عمده شامل کشورهای مسلماننشین میشوند. ترامپ گفته بود من فکر میکنم اسلام از ما متنفر است. او دروغهایی را در مورد اینکه مسلمانان حملهی ۱۱ سپتامبر به برجهای دوقلوی آمریکا را جشن میگیرند مطرح کرد و ویدیویی تقلبی از عدهای پناهجوی مسلمان که در حال خشونت بودند ریتوییت کرد. تعجبی ندارد که تروریست کرایستچرچ در مانیفستش ترامپ را به عنوان سمبل شکوفایی مجدد هویت سفید تحسین کرد.
مشخص است که خطر افراطیگری سفیدپوستان ملیگرا محدود به امریکا نمیشود. حملهی کرایستچرچ یادآوری کرد که این افراطیگریهای خطرناک میتواند مهاجران را در همهی نقاط جهان تهدید کند و هدف قرار دهد.
استرالیا جایی که تروریست کرایستچرچ ازآنجا میآید گروههای ضد مسلمان و دگرهراسی دارد.
در سال ۲۰۱۵ جنبشی به نام Reclaim Australia تحصن و اعتراضی را علیه اجرای قانون شرع در استرالیا و آموزش اسلام در مدارس دولتی برگزار کرد. پلاکاردهایی با مضمون اسلام دشمن غرب است در دست افراد دیده میشد. هدف کلیدی حزب سیاسی راست استرالیا، توقف اسلامگرایی در استرالیاست. در وبسایت آنها هشدار داده میشود که اسلام تنها یک دین نیست بلکه یک ایدئولوژی توتالیتر با آرمانهای جهانی است.
در حالیکه نخست وزیر استرالیا “اسکات موریسون”، مهاجم کرایستچرچ را راستگرای افراطی و تروریست خشن نامید، “فریزر انینگ” سناتور استرالیایی قوانین مهاجرتی را مقصر ورود و مهاجرت مسلمانان متعصب به نیوزیلند دانست.
در مانیفست تروریست کرایستچرچ، او خودش را یک مرد معمولی سفیدپوست میداند که این حمله را جهت کاهش نرخ مهاجرت به سرزمینهای اروپایی با ارعاب و حذف فیزیکی انجام داده است.
در حالیکه اخبار نیوزیلند مملو از خبرهای مربوط به تیراندازی بود، دونالد ترامپ لینکی را توییت کرد (بعدتر آن را پاک کرد) که به صفحهی اول سایتی میرسید که بهطور مرتب نظریههای مرتبط با ضد مسلمان و ضدمهاجر را منتشر میکرد.
بعد از کشتار کرایستچرچ دوست مسلمانم به من پیام داد و پرسید چطور بچههایمان را امن نگه داریم؟
من جواب خوبی نداشتم. اما میدانم تهدیدی که با آن روبرو هستیم تنها افراد تروریست نیستند. این یک ایدئولوژی جهانی از ملیگرایی و برتری سفیدهاست. ما باید آن را جدی بگیریم و به سیاستمداران٬ افراد دانشگاهی و اصحاب رسانه که با تعابیری چون آزادی بیان یا کنکاش و مباحثه، مجالی برای نشر این تفکرات ایجاد میکنند، اعلام خطر کنیم.
هزینه سنگین است. برای درک این هزینه گزاف فقط کافیست به کرایستچرچ نگاه کنیم و ۵۰ نفری که قرار بود سالم به خانه و خانوادههاشان برگردند.
ترجمه و تخلیص: مَدی
منبع: