روزنامه گلوب اند میل بیست و چهارم فوریه مقاله‌ای رو از جفری یورک و جودی رو راجع به نسل‌کشی رواندا منتشر کرد.
در یه چرخش جدید در پرونده‌ی پر رمز و راز ترور ریس‌جمهور رواندا که باعث نسل‌کشی سال ۱۹۹۴ علیه قبیله‌ی توتسی‌های رواندا شد ٬ صلح‌بان‌های سازمان ملل موشک‌اندازی رو پیدا کردن که شباهت‌های زیادی با سلاحی داره که هواپیمای رییس‌جمهور رواندا رو هدف گرفت.
حالا٬ بیش‌تر از دو دهه بعد از ترور رییس جمهور رواندا سرنخ‌های جدیدی پیدا شده و این در حالیه که پرونده تحقیقات فرانسوی‌ها راجع به این موضوع هنوز بازه. کشف جدید و ضبط سلاح قتل می‌تونه دنیا رو به دونستن حقیقت نزدیک‌تر کنه.
حل کردن راز ترور ریس جمهور سابق رواندا از اون‌جایی حیاتیه که مشخص می‌کنه که آیا پاول کاگامه (رییس‌جمهور فعلی رواندا) هم در این قضیه نقش داشته یا نه. پاول کاگامه ششمین رییس جمهور روانداست و از سال ۲۰۰۰ تا حالا این سمت رو حفظ کرده.
یک گزارش محرمانه از صلح‌بانان سازمان ملل در کنگو نشون می‌ده که ارتش کنگو در ماه اگوست گذشته یک موشک‌انداز زمین به هوای ساخت شوروی سابق رو از یه گروه شورشی رواندایی کشف و ضبط کرده. گزارش جدید سازمان ملل نشون می‌ده که بعضی مشخصات موشک‌انداز ضبط شده از جمله شماره‌ی سریال موشک و تاریخ ساختش بسیار شبیه موشک‌اندازیه که سال ۹۴ هواپیمای رییس جمهور سابق رو سرنگون کرده بود و جرقه‌ی نسل‌کشی علیه ۸۰۰ هزار نفر رو زده بود.
این شواهد نشون می‌ده که این گروه شورشی موشک اندار رو از یک گروه شبه نظامی تحت حمایت ارتش رواندا در جنگ سال ۹۸ در منطقه شرقی کنگو گرفته بودن.
اکتبر گذشته روزنامه گلوب مدارک مستندی از یکی از دستیاران سابق کاگامه به دست آورد که نشون می‌داد کاگامه مستقیماً در سازماندهی حمله‌ی موشکی به هواپیمای رییس‌جمهور رواندا در سال ۱۹۹۴ نقش داشت.
اکتبر گذشته همچنین روزنامه گلوب شهادت‌نامه‌ی دوازده صفحه‌ای از ژنرال نیامواسا فرمانده سابق ارتش تحت رهبری پاول کاگامه (رییس‌جمهور فعلی) به دست آورد که نشون می‌داد ژنرال نیامواسا شنیده که پاول کاگامه و دو نفر از دستیارانش تشریح می‌کردن که چطور برنامه ساقط کردن هواپیمای ریاست جمهوری رو هماهنگ کردن.
ژنرال فاستین نیامواسا رییس اطلاعات ارتشِ شورشی تحت کنترل پاول کاگامه بوده و دو ساعت بعد از ترور رییس جمهور (هابیاریمانا) باهاش صحبت کرده بوده.
روزنامه گلوب یک گزارش دیگه هم از تحقیقات سال ۲۰۰۳ به‌دست آورده که نتیجه می‌گیره ترور رییس‌جمهور (هابیاریمانا) توسط پاول کاگامه٬ ژنرال نیامواسا و دیگران برنامه‌ریزی شده بوده. گزارش نوشته شده توسط یک تیم تحقیقاتی ویژه‌ی دادگاه جنایی برای رواندا می‌گه که شواهدی وجود داره که همین آقای کاگامه سه تا جلسه با فرمانده‌هاش در مورد آماده‌سازی حمله به هواپیمای رییس‌جمهور برگزار کرده.
پاول کاگامه همیشه این اتهامات رو انکار کرده و دولتش گزارشی تهیه کرده و توی اون افراطی‌های قبیله‌ی هوتو رو به‌خاطر منفجر کردن هواپیمای رییس‌جمهور مقصر دونسته. همون روایتی از تاریخ که بلافاصله بعد از نسل‌کشی همه‌جا پخش شد و ما هم در پادکست تعریفش کردیم.
در شب ششم آوریل ۱۹۹۴ دو موشک زمین به هوا به‌طرف جت خصوصی رییس جمهور شلیک شد که با اون هابیاریمانا رییس‌جمهور رواندا و رییس‌جمهور کشور بروندی همراه هفت مقام دولتی دیگه و سه خدمه فرانسوی پرواز درجا کشته شدند. اونها از دارالسلام تانزانیا و مذاکره صلح به سمت رواندا برمی‌گشتن.
چند ساعت بعد از ترور افراط‌گراهای قبیله‌ی هوتو شروع به کشتن و قلع‌وقمع قبیله‌ی توتسی‌ها و هوتی‌های میانه‌رو کردند. جرقه‌ی نسل‌کشی زده شد و نیروهای شورشی تحت رهبری پاول کاگامه دولت هوتو رو شکست داد و قدرت رو در دست گرفت.
تحقیقات مختلفی انجام و بررسی شد تا تعیین بشه که ترور رییس‌جمهور کار هوتوهای افراطی بوده یا توتسی‌های تحت امر پاول کاگامه. آخرین تحقیقات فرانسوی‌ها پیرامون این قضیه و شهادت ژنرال نیامواسا واکنش شدید و خشمگین پاول کاگامه رییس‌جمهور فعلی رواندا رو به‌دنبال داشت و تهدید کرد که روابط دیپلماتیک با فرانسه رو به حالت تعلیق در خواهد آورد.
گزارش محرمانه‌ی جدید از صلح‌بانان سازمان ملل در کنگو می‌تونه شواهد جدیدی رو برای تحقیقات فرانسوی‌ها قراهم کنه. این‌که مشخص کنه منشا موشک‌هایی که سال ۹۴ به سمت هواپیمای رییس‌جمهور شلیک شده از کجا بوده.
فیلیپ رینجنز استاد دانشگاه آنتروپ بلژیک و متخصص حوزه رواندا و دوران نسل‌کشی اعتقاد داره که پیدا شدن این مدرک جدید یک قدم خیلی بزرگه.
فیلیپ رینجنز توی مصاحبه‌ای که راجع به این گزارش جدید باهاش شده می‌گه «اگر این مطلب حقیقت داشته باشه اولاً این یک مدرک محکمه که نیروهای تحت امر پل کاگامه موشک زمین به هوا داشتند و ثانیاً این‌که این سلاح ضبط شده جزو تسلیحاتی بوده که در ساقط کردن هواپیمای رییس‌جمهور (هابیریمانا) استفاده شده.»
در مورد این گزارش از یکی از صلح‌بانان سازمان ملل پرسیده شد و اون گفت با توجه به مقررات در مورد مدارک هیچ اظهارنظری نمی‌کنه. مقامات رسمی رواندایی هم هیچ پاسخی به پیغام‌های روزنامه گلوب ندادند.
گزارش نه صفحه‌ای سازمان ملل به تاریخ بیستم سپتامبر و با مهر “کاملاً محرمانه” شامل عکس‌ها و مدارکی می‌شه که شباهت‌هایی بین موشک‌انداز ضبط شده و سلاح ترور در سال ۱۹۹۴ رو نشون می‌ده.
شباهت‌ها شامل شماره سریال، تاریخ تولید و نشانه‌ی روی لوله‌ی پرتاب می‌شه. گزارش می‌گه همه‌ی این پرتاب کننده ها در آوریل ۱۹۸۷ تولید شدند.
موشک‌انداز سال ۱۹۹۴ که منجر به کشته شدن رییس‌جمهور روندا شد در یکی از محله‌های کیگالی پیدا شد و همون موقع شماره سریال روی اون توسط مقامات محلی ثبت و به بازرسان فرانسوی داده شد، هرچند خود سلاح بعدها ناپدید شد.
در یک گزارش قدیمی‌تر سازمان ملل مربوط به سال ۲۰۱۰ مدارکی هست که نشون می‌ده شورشی‌های رواندایی موشک‌های زمین به هوای ساخت شوروی رو در جنگ سال ۱۹۹۸ با ارتش رواندا به غنیمت گرفتن. این گزارش جدید می‌گه که این سیستم موشکی همونیه که ماه اگوست توسط نیروهای کنگو کشف و ضبط شد.
همچنین یک گروه تحقیق مستقل در سال ۲۰۱۵ هم گزارش دادند که شورشی‌ها دو تا از سیستم های موشکی ساخت شوروی رو از نیروهای رواندا در سال ۱۹۹۸ به غنیمت گرفتن.
تحقیقات فرانسوی‌ها نشون می‌ده که سیستم موشکی ساخت شوروی در اصل توسط مسکو به ارتش اوگاندا فروخته شد. جایی‌که نیروهای پاول کاگامه در اون زمان در اون‌جا مستقر بودند. اوگاندا از زمانی که پاول کاگامه فقط یک فرمانده شورشی بود متحد وفادار اون بوده
از نسل‌کشی رواندا بیش از بیست سال می‌گذره و هنوز خیلی ازنکات اصلی و فرعی ماجرا محل مناقشه است. درباره‌ی روایت جایگزین از نسل‌کشی و نقش فرماندهان توتسی‌ها در جنایت‌های جنگی علیه هوتوها این پست وبلاگ رو هم ببینین.
اپیزود جهاردهم کانال بی درمورد نسل‌کشی سال ۱۹۹۴ رواندا رو از این‌جا بشنوید
مترجم: مدی
