تقریبا ده سال بعد از ابداع بیتکوین جنون رمزارزها جهان را درمینوردد و الهامبخش ترانهها میشود، یکشبه میلیونر میسازد، خواب بانکها را برهممیزند و به فیلمسازان و نویسندگان حکایتهایی افسونکننده از تب طلا و جادوی وب سیاه میدهد.
بیتکوین و رمزارزهای دیگر واژههای جدیدی به دایره کلمات ما افزودهاند و فرصتی برای بازنگری برابریطلبانه در سیستم سرمایه ایجاد کردهاند؛ تبی مسری برای ریسکهای بزرگ، که هر فیلمنامهنویسی میداند ازکنار آن سناریوهای بیپایانی از ویرانی و رستگاری زاده میشود؛ در روزگاری که سرتیتر خبرها آدمها را آسوده نمیگذارد: “همه دارند پولدار میشوند، غیر از شما.”
“بیتکوین یک مفهوم مبهمه که همه ازش یک چیزهایی میدونند، ولی هیچکس دقیقا نمیدونه چی به چیه.” کریستین کشمیر کارگردانی که فیلم “بیت کوین” را در دست ساخت دارد میگوید: “رمزپول داره زندگی آدمها رو تغییر میده. یک سال پیش ارزش یک سکه ۷۵۰ دلار بود و الان بیشتر از ۸۰۰۰ دلاره. جنون آمیزه. جون میده برای سناریوسازی.”
بیت کوین یک ارز دیجیتال غیرقابل پیگیری و فاقد مرکزیت است که به فرد اجازه میدهد بدون نیاز به بانکها یا موسسات مشابه از طریق اینترنت خرید و فروش کند. این ارز از سال ۲۰۰۹ در دسترس بوده، اما جنبههای تاریک آن چهار سال بعد و زمانی آشکار شد که راس اولبریکت به جرم فروش مواد مخدر با استفاده از این ارز و از طریق وبسایتش، سیلکرود، بازداشت و به حبس ابد محکوم شد. تمایلات لیبرتارین اولبریکت و رفتارهای مجرمانهاش از جمله خرید و فروش سم و اسلحه در کتاب “American Kingpin” از نیک بولتون تصویر شده است؛ پروندهای وهمآلود و سورئال، قصهای قرن بیستویکمی از بازار دیجیتالی که با یک لپتاپ کنترل میشد؛ همان که در اپیزودهای ۲۳ تا ۲۶ چنلبی قصهی مفصلش را شنیدید.
فاکس تریلر خود به نام “Dark Web” را برپایهی داستان اولبریکت میسازد. یک کتابفروش و عملآورندهی قارچهای روانگردان که نام مستعار Dread Pirate Roberts را از رمان “The Princess Bride” برای خود برگزید. برادران کوئن و استیو زیلیان از جمله کسانی هستند که تا اینجا بر روی فیلمنامه کار کردهاند.
رمزارزها با امکانی که برای هکرها و کلاهبرداران هرمی ایجاد میکنند مورد توجه مستندسازان هم بودهاند و دربارهی اینکه چطور ممکن است مورد سوءاستفادهی دراگدیلرها و سایبرتروریستها قرار بگیرند مستندهایی ساخته شده است. به این رشته کدهای جادویی در برنامههای تلویزیون، فیلمها و موزیکویدیوهایی مثل “The Simpsons”، “House of Cards”، و “Almost Human” اشاره شده است. در سریال “The Good Wife” از یک آقای بیتکوین مرموز صحبت به میان میآید و ترانهی “Uptown Girl” بیلی جویل با عنوان “Bitcoin Girl” به طنز بازخوانی میشود.
“فکر میکنم حالا که بیتکوین مشهورتر شده موضوع فیلمهای زیادی بشه. به راحتی میتونم تصور کنم “The Firm” با بیتکوین بازسازی بشه.” این نظر هم ترن (Ham Tran) کارگردانی است که فیلم ساخت ویتنامش دربارهی دنیای زیرزمینی تجارت با عنوان “Bitcoin Heist” درحالحاضر در نتفلیکس در دسترس است. “یکی از ایدههایی که ما برای دنبالهی فیلم در ذهن داریم جنگ رمزارزهاست و اینکه چه کسی برنده میشه و چه کسی بیشترین انگیزه رو برای نابودکردن نظم مالی و برگردوندنش به شفافیت ایدهی بیتکوین داره.”
این مرکززدایی ممکن است مدل امروزی ساختهشدن و توزیع فیلمها را هم تغییر دهد. اسکات گلسگلد، تهیه کننده، برای ساخت فیلم علمی-تخیلی “New Frontier” که قرار است هزینهاش از راه رمزارز تامین شود با XYZ Films و SingularDTV، یک کمپانی بلاکچین در عرصهی سرگرمی، همراه شده است. ساخت این پروژه قرار است از ماه می آغاز شود. توزیع این فیلم هم از راه بلاکچین خواهد بود، تکنولوژیای که شبکههای همتا به همتا را ممکن میکند.
“این به ما امکان میده که خلاقیت رو در درجهی اول اهمیت قرار بدیم. با استفاده از رمزارزها ما مستقیمن با بیننده طرفیم. از نگاه یک تهیهکننده تغییر بزرگ و سریعی داره اتفاق میافته. بازار فیلم چیزی که پنج سال پیش بود نیست. حتی چیزی که یک ماه پیش بود هم نیست”.
چنین تغییر دراماتیکی حکایت هالیوود را از نو مینویسد و مسیر آدمها را تغییر میدهد. بن کرلند که در فیلم “The Newsroom” و فیلم برندهی اسکار “The Artist” نقشآفرینی کرده اخیرن زندگی هنریاش به عنوان بازیگر را ترک کرده تا استراتژیست ارشد بلاکچین در کمپانی Presence شود. الهامبخش این جابهجایی برای او که از سختیها و بیرحمی حرفهی بازیگری ناامید شده بود شور اخیر در بازار رمزارز بوده است.
“از خودم پرسیدم از اول چرا بازیگری رو انتخاب کردم. دلم میخواست تغییری ایجاد کنم. این اتفاقی که داره با رمزارزها و بلاکچین میافته هم همونه. حرکتیه برای ساختن یک سیستم بهتر.”
دو سرمایهگذار برجستهی بیت کوین، کمرون و تایلر وینکلواس قبلن هم تماسی با هالیوود داشتهاند. جدال این دوقلوها با مارک زاکربرگ بر سر مالکیت فیسبوک در فیلم “The Social Network” به تصویر کشیده شده است. این دو برادرٍ دانشآموختهی هاروارد و قایقران المپیک با زاکربرگ به یک توافق ۶۵ میلیونی رسیدند و در سال ۲۰۱۳ بخشی از این پول را در بیتکوین سرمایهگذاری کردند. گفته میشود بالارفتن ارزش رمزارزها تا ۱۸۵۰۰ دلار در ماه دسامبر سرمایهی بیت کوین آنها را به بیش از یک میلیارد رساند.
لارن کریب، تهیهکنندهی “بیتکوین”، داستان دو برادری که تلاش میکنند یک کیف پول ۲۰ میلیون دلاری بیتکوین را که تصادفی به دست آوردهاند بفروشند، میگوید: “من فکر نمیکنم هیچ کس انتظارش رو داشت که بازار بیتکوین اینطوری منفجر شه. برای اینکه هیچکس دقیقن نمیدونست بیتکوین چیه. من هنوز دارم سعی میکنم بفهمم.”
چالش اصلی “بیتکوین” یا باقی فیلمهای مشابه این است که یک سیستم اقتصادی پیچیده را طوری به تصویر بکشند که هم آموزنده باشد و هم سرگرمکننده. قبلتر کارگردانهای دیگری هم با این مشکل به زیبایی و ظرافت کنار آمدهاند. فیلم “والاستریت” اولیور استون پیچیدگیها و بی رحمیهای بازار سهام و سرمایه را تصویر کرده و آدام مککی در فیلم “The Big Short” از مارگوت رابی در وان پر از کف صابون و در حال نوشیدن شامپاین کمک میگیرد تا بحران وام مسکن را برای بینندهها توضیح دهد.
“Bitcoin Heist” که بخشی از آن براساس امپراطوری سیلکرود اولبریکت ساخته شده با مکالمهی بین یک زندانی پیر و یک زندانی جوان شروع میشود. زندانی پیر که به نظر نمیرسد اکانت توییتر یا فیسبوک داشته باشد کنجکاو و کمی سردرگم میپرسد: “دوباره بگو ببینم بیتکوین چی بود پسر؟” و زندانی جوان جواب میدهد: “میتونی به هرجای دنیا که بخوای منتقلش کنی بدون اینکه بری سراغ بانک.”
ذات رمزارزها و تکنولوژی بلاکچین این است که قدرت را از موسسهها، شرکتها و دولتها بگیرد. این بازتابی از روح وب در دوران ابتداییاش است که قرار بود جریان اطلاعات آزاد را در اختیار همه قرار دهد تا چرخش اینترنت بیشتر براساس برابری و انتخاب شخصی باشد تا طراحیهای تجاری گوگل و فیسبوک؛ چه برسد به ترولهای روس و کلاهبردارهای کارتهای اعتباری. افتوخیزهای رمزارزها و تنشهای طبیعی ناشی از آن بستر خوبی برای درامهای جرم و جنایت و حکایتهای اخلاقی است.
“برنامههای تلویزیونی اغلب وجه منفی بیتکوین را به تصویر میکشند. انگار که بیتکوین شیطان قرن ۲۱ است.” سایت Bitcoin Chaser مینویسد: “اما با همهگیر شدن و افزایش محبوبیت بیتکوین سریالهایی مثل “Silicon Valley” بیشتر مطرح میشوند و روایتهای مثبتتری از بیتکوین ارائه میشود. درحالحاضر رمزارز به جنبههای تاریک و خلاف تقلیل داده شده است چون موسسههای مالی به شدت از آن میترسند. نمیدانند چطور میشود از آن کسب درآمد کنند و این آنها را میکشد.”
ترجمه: مهسا