قصه‌ی تلخ زنان راحتی (Comfort Women) در ژاپن

مَدی عقیلی |  History

 

در قسمت چهارم پادکست سریالی لوسی، اپیزود ۶۵ چنل بی علاوه بر آشنایی با چهره‌ی کمتر آشنا و عجیب ژاپن قبل از جنگ جهانی دوم، با اصطلاح تاریخی زنان راحتی (Comfort Women) آشنا شدید. اصطلاحی که خیلی برایمان آشنا و مفهوم نیست. در این مطلب سعی کردیم تحقیق و توصیف کاملی درباره‌ی این اصطلاح تاریخی و شناخته‌شده‌ی شرق آسیا ارایه کنیم:

ژاپن مابین سال‌های ۱۹۳۲ تا ۱۹۴۵ زنانی از کره، چین و سایر کشورهای تحت اشغالش را وادار به تن‌فروشی به سربازانش می‌کرد. به این زنانِ برده‌ی جنسی شده “زنان راحتی” (Comfort Women) می‌گفتند.

“لی اوک سون” مشغول انجام کاری برای خانواده‌اش بود که این اتفاق افتاد:
گروهی از مردان یونیفورم‌پوش از اتومبیل پایین پریدند، به او حمله کردند و به زور او را سوار ماشین کردند. وقتی او در ماشین و بین آن آدم‌ها دور و دورتر می‌شد فکرش را هم نمی‌کرد که دیگر هرگز والدینش را نخواهد دید.
او تنها ۱۴ سال داشت.
در آن بعدازظهر شوم، زندگی “لی اوک سون” در شهر بوسان شهری که امروز در کره جنوبی قرار دارد به پایان رسید. دختر نوجوان به “ایستگاه آسایش” (Comfort station)، روسپی‌خانه‌ای که به سربازان ژاپنی سرویس می‌داد، برده شد. این روسپی‌خانه در قسمتی از چین که در اشغال سربازان ژاپنی بود قرار داشت.
“لی اوک سون” یکی از ده‌ها هزاران زنی شد که به آنان کامفورت ومن می‌گفتند.

نزدیک به یک قرن از زمانی‌ که اولین زنان، مجبور به فاحشگی برای سربازان ارتش ژاپن شدند می‌گذرد اما جزییات این بردگی همچنان دردناک و مایه‌ی مناقشات سیاسی بین ژاپن و کشورهایی که در آن زمان تحت اشغالش بودند است.
مدارک این قساوت بسیار کم است. بازماندگان کمی وجود دارد و چیزی در حدود ۹۰ درصد این زنان از جنگ جان به در نبردند.
اگرچه روسپی‌خانه از سال ۱۹۳۲ در ارتش ژاپن وجود داشت اما بعد از تجاوز ژاپن به چین و قتل عام وحشتناک در شهر نانکینگ گسترش بیشتری پیدا کرد. در سیزدهم دسامبر ۱۹۳۷ نیروهای ژاپنی قتل عامی شش روزه را شروع کردند که اساسن شهر نانکینگ را نابود کرد. در همین حین نیز سربازان ژاپنی به بیست تا هشتاد هزار زن چینی تجاوز کردند.

این تجاوز گسترده جهان را وحشت‌‌زده کرد و امپراطور هیروهیتو نگران تاثیر آن بر تصویر ژاپن در دنیا شد.

“کمرون اگیبی” مورخ حقوقی نوشت که امپراطور به ارتش فرمان داد که که روسپی‌خانه‌های نظامی را زیاد کنند. او این دستور را جهت جلوگیری از قساوت‌های بیش‌تر، کاهش بیماری‌های مقاربتی و تضمین وجود مراکزی که همیشه این خدمات جنسی را به سربازان ژاپنی بدهند صادر کرد.
نیروگیری و استخدام برای این فاحشه‌خانه‌ها از طریق ربودن زنان یا وادار کردنشان بود. زنانی که در خیابان‌های تحت اشغال ژاپن گرد هم آمده بودند، کسانی بودند که برای پرستاری و یا گرفتن شغل به این سفر متقاعد شده بودند. تعدادی از آنان نیز از والدینشان به عنوان خدمتکار خریداری شده بودند.
این زنان از نقاط مختلف جنوب شرقی آسیا آمده بودند اما اکثریت آنان زنانی از کره و چین بودند.

بیشتر بخوانید: در حالی‌ که مردم دنیا از کره شمالی گریزان‌اند، کره‌ای‌های ساکن ژاپن، آنجا را در آغوش می‌کشند

هنگامی‌که آن‌ها وارد فاحشه‌خانه می‌شدند مجبور به رابطه‌ی جنسی بسیار وحشیانه و غیرانسانی با اسیرکنندگان خود می‌شدند.
اگرچه که تجربه‌ی هر زن متفاوت بود اما شهادت‌های آنان شباهت‌های بسیاری با هم داشت.
از جمله‌ی شباهت‌ها می‌توان به افزایش تجاوزهای مکرر قبل از نبردها، شکنجه‌های وحشتناک فیزیکی، حاملگی‌ها، بیماری‌های مقاربتی و شرایط غم‌انگیز دیگر اشاره کرد.

‎
“لی اوک سون” در سال ۲۰۱۳ به دویچه‌وله گفت:”شرایط آن‌جا غیرانسانی بود.” او مانند سایر زنان توسط اسیرکنندگان تهدید و ضرب و شتم می‌شد. ماریا رزا هنسون زن فیلیپینی‌ی دیگری که در سال ۱۹۴۳ اسیر این روسپی‌خانه‌ها بود گفت: “آن‌جا هیچ استراحتی وجود نداشت. آن‌ها هر دقیقه با من رابطه‌ی جنسی داشتند.”

پایان جنگ جهانی دوم به کار این روسپی‌خانه‌ها پایان نداد. در سال ۲۰۰۷ خبرنگاران اسوشیتدپرس فهمیدند که مقامات آمریکا اجازه دادند که این ایستگاه‌های خوش‌گذرانی پس از جنگ نیز ادامه یابد و هزاران زن در این روسپی‌خانه‌ها با مردان آمریکایی رابطه‌ی جنسی داشتند. تا زمانی‌که داگلاس مک آرتور در سال ۱۹۴۶ بساط آن‌ها را برچید.

در آن زمان بین ۲۰ تا ۴۱۰ هزار زن در دست‌کم ۱۲۵ روسپی‌خانه به بردگی گرفته شده بودند.

بیشتر بخوانید: اوریانا فالاچی و چهره دوگانه توکیو

در سال ۱۹۹۳ دادگاه جهانی سازمان ملل متحد در موضوع نقض حقوق بشر زنان تخمین زد که در پایان جنگ جهانی دوم، نود درصد این زنان جان خود را از دست داده‌اند.
پس از پایان جنگ جهانی دوم، اسناد و مدارک مربوط به این سیستم توسط مقامات ژاپنی از بین برده شد. بنابراین اعداد اعلام شده بر پایه برآوردهای مورخان از اسناد مختلف به‌جا مانده است.
با بازسازی ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم، داستان اسارت و بردگی گرفتن زنان به عنوان گذشته‌ی ناخوشایند یک ملت از معرض توجه دور شد. در همین حال، زنانی‌که وادار به بردگی جنسی شده بودند، از اجتماع طرد شدند.
بسیاری از آنان از عفونت‌های ناشی از بیماری‌های مقاربتی یا از عوارض خشونت‌های سربازان ژاپنی کشته و عده‌ای نیز خودکشی کردند.

برای دهه‌ها، تاریخ زنان راحتی “کامفورت وومن” مستند نشده و بدون توجه باقی‌ماند. زمانی‌که این مسئله در ژاپن مورد بحث قرار گرفت توسط مقامات انکار شد. مقامات ژاپن اصرار داشتند که این ایستگاه‌های خوش‌گذرانی و روسپی‌خانه‌ها هرگز وجود نداشته است.
در دهه‌ی ۱۹۸۰ برخی از این زنان شروع به اشتراک‌گذاری داستان‌های خود کردند. در سال۱۹۸۷ و پس از این‌که جمهوری کره‌جنوبی تبدیل به حکومتی لیبرال دموکراسی شد این زنان حرف زدن در مورد مصایبی که بر آنان گذشته بود را به‌صورت علنی و عمومی آغاز کردند.
در سال ۱۹۹۰ این مسئله پس از تکذیب یکی از مقامات دولت ژاپن به چالشی بین‌المللی تبدیل شد.

در سال‌های بعد از آن زنان بیشتر و بیشتری برای شهادت‌دادن جلو آمدند. در سال ۱۹۹۳ سرانجام دولت ژاپن این خشونت وحشیانه را تصدیق کرد.

از آن زمان تاکنون همچنان این مسئله تفرقه‌انگیز باقی مانده است.

با پادکست‌ها به ژاپن سفر کنید

سرانجام در سال ۲۰۱۵ دولت ژاپن اعلام کرد که به بازماندگان این بردگان جنسی (زنان راحتی) کره‌ای غرامت پرداخت خواهد کرد. اما کره‌ای‌ها خواستار عذرخواهی‌ای بهتر و بزرگ‌تر شدند.

ژاپن اخیرن این درخواست را محکوم کرد و این مسئله هنوز بین دو کشور حل نشده وجود دارد. در همین حال، چند ده نفر از این زنان به بردگی گرفته‌شده توسط سربازان ژاپنی هم‌چنان زنده هستند.
یکی از آنان “یونگ سو لی” زنی ۹۰ ساله است که خواهان عذرخواهی دولت ژاپن است.

او در سال ۲۰۱۵ به واشینگتن پست گفت: “من هیچ‌وقت نمی‌خواستم که به این مردان حالی بدهم. من نمی‌خواهم متنفر باشم یا کینه‌ نگه دارم اما هرگز نمی‌توانم آن‌چه بر من گذشت را ببخشم.”