جنایت واقعی از کجا شروع شد؟

جنایت واقعی یا True Crime یکی از محبوب‌ترین ژانرها در سینما، ادبیات و دنیای پادکسته. سال به سال هم داره به این محبوبیت اضافه می‌شه جوری که دیگه پای روانشناسی و انسان‌شناسی اومده وسط که بررسی کنه چرا آدمها اینقدر ژانر جنایت واقعی رو دوست دارن. در پادکست چنل‌بی، ما هم روایت‌هایی از این ژانر رو داشتیم که جزو پرشنونده‌ترین اپیزودهامون هستند. اپیزودهایی مثل لوسی، دریاچه، مظنون، به زبان آتش و دختری به نام میشل.

جنایت واقعی از کجا شروع شد

اینطور که تاریخ این ژانر می‌گه اولین بار سال ۱۶۱۷ بود که یه نویسنده‌ی چینی داستان کلاهبرداری‌های واقعی رو کتاب کرد. بعد از اون در چین داستان‌هایی منتشر می‌شد که بر اساس وقایع دادگاه بود و از واقعیت الهام می‌گرفت. بین سال‌های ۱۵۵۰ تا ۱۷۰۰ نویسنده‌ها و ناشران انگلیسی به نوشتن و انتشار داستان‌های جنایی رو آوردن که نیم‌نگاهی هم به واقعیت داشت. بیشتر شدن تعداد آدم‌های باسواد و گسترش صنعت چاپ کمک کرد که هزاران نسخه از کتاب‌های جنایی چاپ بشه و به دست آدم‌های زیادی برسه. داستان‌های جنایی حتی به شکل جزوه‌های ۶ تا ۲۴ صفحه‌ای منتشر می‌شد و پر از جزییاتی درباره‌ی جنایت بود و خوانندگان رو با سیستم قضاوت و دستگاه قضایی هم آشنا می‌کرد. بعد از اون، این ژانر در کشورهای دیگه هم مورد استقبال قرار گرفت و محبوبیتش به قرن‌های بعد هم سرایت کرد. شاید پایه‌ی اولیه رمان‌ها و فیلم‌های جنایی تخیل بود اما هرچی گذشت سازندگان و نویسندگان بیشتر از واقعیت وام گرفتند تا جایی که روایت‌هایی ساخته و منتشر شد که کاملا مبتنی بر اتفاقات رخ‌داده بود. مشهورترین نمونه‌هاش یکی کتاب هرج‌ومرج نوشته‌ی وینسنت باگلیوسی که به قتل‌های چارلز منسن پرداخته و در سال ۱۹۷۴ منتشر شده و دیگر کتابی از ترومن کاپوتی به اسم در کمال خونسردیه که در سال ۱۹۶۶ نوشته شده و تحولی در این ژانر به وجود آورده. گرچه این ژانر از انگلیس بود که گسترش پیدا کرد اما حالا در امریکا هم تولید و هم مصرفش حرف اول رو می‌زنه.

ما تو این نوشته به تفصیل گفتیم که چرا آدمها به ماجراهای جنایت واقعی علاقه دارن. زنها جمعیت بزرگی از این علاقه‌مندان رو تشکیل می‌دن. کارشناس‌ها یکی از دلایل این علاقه رو در این می‌دونن که زنها ۵۰ درصد بیشتر از مردها به کشته شدن فکر می‌کنن و ترس از قتل دارند.

روایت‌های جذاب آدمکش‌های زنجیره‌ای

در روزگار ما علاوه بر کتاب، مستندهای سینمایی و تلویزیونی و همینطور پادکست‌های زیادی ساخته می‌شن که خیل مخاطب مشتاق رو جذب می‌کنن. از جرم‌هایی که بیشترین استفاده ازش تو این ژانر می‌شه قتل هم و داستان آدم‌کش‌های زنجیره‌ایه که ۴۰ درصد این ژانر رو تشکیل می‌ده. از معروفترین پادکست‌های جنایت واقعی می‌شه به سریال اشاره کرد که در سال ۲۰۱۴ ساختش شروع شد و با پنج میلیون دانلود رکورد زد. از معروف‌ترین مستندها هم می‌شه به  Making a Murderer و در نمونه‌ی اخیر Tiger King اشاره کرد.

در دهه‌های گذشته کانال‌های اختصاصی تلویزیونی درباره‌ی جنایت واقعی به وجود اومده. بودجه‌های زیادی خرج ساخت محتواش می‌شه و همین ژانر به زیرشاخه‌های مختلفی تقسیم شده. تو بعضی از ین ساخته‌ها فقط به جنایت واقعی که به دادگاه رفتن، پرداخته می‌شه و سازندگان اعتقاد دارند که مخاطب با دیدن اونها خیالش از اجرای عدالت راحت می‌شه. بعضی از مستندها مثل The Jinx به روشن شدن حقیقت کمک کردن و بعضی دیگه نمک به زخم قربانیان پاشیدن.

ژانر محبوب پادکست‌بازها

در دنیای پادکست هم جنایت واقعی پنجمین ژانر محبوب برای شنوندگان در سراسر جهانه و چیزی که خیلی از کارشناسان رسانه می‌گن اینه که پادکست رسانه‌ایه که خیلی با ژانر جنایت واقعی جوره، انگار این دوتا برای هم ساخته شدن. یکی از دلایلی که میارن اینه که صمیمیت خیلی زیادی تو صدا هست که به شنونده این احساس رو داره که آدمها دارن با خودش صحبت می‌کنن و باهاش ارتباط دارن. چنین صمیمیتی در فیلم و ویدیو وجود نداره.

تو فیلم انگار سازنده کنترل بیشتری روی اون چیزی که بیننده درک می‌کنه داره اما شنونده با روایت‌هایی که فقط صوتی هستند نسخه وحشتناک‌تری می‌سازه از اونچه در جریانه. تصویرهایی که شنونده تو ذهنش می‌سازه براساس عمیق‌ترین ترس‌های شخصیشه. نسخه‌ی صوتی یک اتفاق، قدرت تخیل می‌ده و به خاطر اینکه محدودیت زمانی چندانی نداره جزییات بیشتری در اختیار شنونده می‌ذاره و این حس رو می‌ده که تو هم همراه تحقیقات داری پیش می‌ری و همزمان با سازندگان کشف می‌کنی که چه اتفاقی داره می‌‌افته. پادکست مثل فیلم تجهیزات دست و پاگیر نمی‌خواد و بنابراین می‌تونه راحت‌تر و سریع‌تر به لایه‌هایی نفوذ کنه که تصویر بهشون راه نداره.

ما تو این نوشته به تفصیل گفتیم که چرا آدمها به ماجراهای جنایت واقعی علاقه دارن. زنها جمعیت بزرگی از این علاقه‌مندان رو تشکیل می‌دن. کارشناس‌ها یکی از دلایل این علاقه رو در این می‌دونن که زنها ۵۰ درصد بیشتر از مردها به کشته شدن فکر می‌کنن و ترس از قتل دارند.

لیست‌هایی که سالانه منتشر می‌شن و بهترین پادکست‌های مبتنی بر جنایت واقعی و بهترین فیلم‌ها، کتاب‌ها و رمان‌های این ژانر رو معرفی می‌کنن، از پرطرفدارترین لیست‌ها هستند. اونقدر این ژانر محبوب و در عین حال پراتفاقه که رسانه‌های بزرگ مثل نیویورک‌تایمز یه دسته‌بندی جدا براش در نظر گرفتن.

تصویر این پست از مجله اپیل و مطلبی در همین ارتباطه.