رویای آمریکایی چی هست؟

«رویای آمریکایی» یکی از مستعمل‌ترین عبارت‌هاییه که در دهه‌های گذشته درباره‌ش شنیدیم و خوندیم. در فیلم‌ها، سریال‌ها، کتاب‌ها و زندگی‌نامه‌ و سخنرانی‌های خیلی از آدم‌های مشهور آمریکا. در سریال جدید پادکست چنل‌بی، دبرا هم دنبال رسیدن به رویای آمریکاییشه و براش تلاش‌های زیادی می‌کنه. اما رویای آمریکایی اصلا چی هست و چه تاریخچه‌ای داره؟

رویای آمریکایی یعنی همه می‌تونن

رویای آمریکایی یه مفهوم ملی تو آمریکاست و شامل مجموعه‌ای از آرمان‌ها از جمله آزادی، دموکراسی، حقوق، برابری و فرصت یکسانه که باید به همه‌ی آمریکایی‌ها تعلق بگیره و هر آمریکایی فارغ از شرایطی که توش به دنیا اومده برای رسیدن بهش تلاش کنه و اون رو برای خانواده‌ش هم به دست بیاره. آمریکا سرزمین موفقیت‌هاست و هر آمریکایی می‌تونه با تلاش و کار سخت به چیزی که می‌خواد برسه.

قدمت این عبارت به سال ۱۹۳۱ می‌رسه که جیمز تراسلو آدامز تاریخ‌دان آمریکایی اون رو در کتابش به اسم «حماسه‌ی آمریکا» استفاده کرد. منظورش هم این بود که هر مرد و زنی باید بتونن به نهایت ثروت و توانمندی در آمریکا برسن و این توانایی به طور ذاتی در انسان‌ها وجود داره. قبل از اینکه رویای آمریکایی باب بشه، رویای کالیفرنیایی شهرت داشت و قصه‌ش هم این بود که تعدادی از مردم کالیفرنیا با کشف طلا  یه شبه میلیونر شده بودن و رویای کالیفرنیایی به اون اتفاق و موفقیت فوری اشاره داشت. 

مفهوم رویای آمریکایی مدام تغییر می‌کنه

رکود اقتصادی آمریکا که ۱۹۳۳ دو سال ابداع عبارت رویای آمریکایی اتفاق افتاد، باعث شد این مفهوم سر زبون‌ها بیفته. تو تبلیغات و نمایشنامه‌ها و مقاله و کتاب به کار گرفته می‌شد و منظور هم موفقیت مادی نبود بلکه به آرمان‌های انسانی توجه داشت. چند سال بعد مارتین لوتر کینگ تو سخنرانی‌ش از رویای آمریکایی حرف زد و گفت این  رویا براش معنی برابری همه‌ی انسان‌ها فارغ از نژادشون رو می‌ده.

به رغم اینکه رویای آمریکایی مفهوم آرمان‌گرایانه‌ای داشت اما در سال‌های بعد برداشت‌های مادی ازش شد. در اواخر دهه‌ی سی و دهه‌های بعد هم در تبلیغات املاک از رویای آمریکایی استفاده شد و اون رو شامل ازدواج، داشتن دو تا بچه و خونه‌ای با سه اتاق خواب می‌دونست. در سالهای اخیر سایت فوربز یکی از مشهورترین رسانه‌های اقتصادی در جهان شاخصی به اسم رویای آمریکایی داره که داده‌های صرفا اقتصادی رو اندازه‌گیری می‌کنه.

عکسی از صف سیل‌زدگان عمدتا سیاه‌پوست در سال ۱۹۷۳ شهر لوییس‌ویل ایالت جورجیا در تضاد با بیلبورد پشت سرشان که تبلیغ زندگی رویای آمریکایی است. Photographer: MARGARET BOURKE-WHITE/TimePix

همه نمی‌تونن

نقدهای زیادی به مفهوم رویای آمریکایی وارد می‌کنن. از جمله اینکه این عبارت مورد علاقه‌ی سیستم سرمایه‌داریه و تبعیض‌ها و تمایز‌ها رو نادیده می‌گیره. به خاطر تبلیغ این مفهوم خیلی از آمریکایی‌ها از تبعیض‌های اجتماعی بی‌خبرند و نمی‌دونن که شرایط معیشتی والدین خیلی وقت‌ها بیشتر از تلاش خود آدم‌ها روی زندگی‌شون تاثیر داره. فکر می‌کنن آمریکا از این نظر شرایطش بهتر از کشورهای دیگه‌س و سرزمین فرصت‌هاست.

تو یه نظرسنجی که در سال ۲۰۱۳ برگزار شده، ۴۱ درصد پاسخ‌دهنده‌ها گفتن که دست پیدا کردن به رویای آمریکایی برای بیشتر آدم‌ها غیر ممکنه، در حالی که ۳۸ درصد گفتن هنوز هم امکان‌پذیره. طبق این نظرسنجی بیشتر آمریکایی‌ها داشتن تحصیلات دانشگاهی رو کلید رسیدن به رویای آمریکایی می‌دونن. سال ۲۰۲۰ هم گفته شده که آمریکایی‌ها به خاطر دستمزد پایین و بیشتر شدن نابرابری‌ها رسیدن به رویای آمریکایی رو نامحتمل‌تر از همیشه می‌دونن. جی‌.جی بالارد رمان‌نویس مشهور گفته:‌ « بنزین رویای آمریکایی تمام شده است. ماشین متوقف شده. دیگر آمریکا با تصاویر، رویاها و خیالاتش دنیا را تأمین نمی‌کند. دیگر تمام شد. حالا آمریکا کابوس‌های خود را به دنیا می‌رساند.»

اسم اپیزود ۵۷ پادکست چنل‌بی هم یک رویای آمریکاییه. داستان دوتا جوون که می‌خوان در مدت کوتاهی به ثروت زیاد برسن اما راهی که براش انتخاب می‌کنن ماجراهای تراژیکی براشون به وجود میاره.

عکس بالای این مطلب از این‌جاست و مربوط به گزارشی از صادرات رویای امریکایی.